Nhà cửa ở vùng nhiệt đới cần nhiều giải pháp chống nóng, vì bức xạ nhiệt từ mặt trời chiếu xuống, một phần bị phản xạ, một phần những vật liệu như mái tôn, mái BT đúc … hấp thụ và truyền vào nhà gây nóng. Nhất là tầng trên cùng thường không thể sống, sinh hoạt được và o mùa năng hay buổi trưa, dù có làm trần.
Nhà mái xuôi hay mái chóp.
Nhà mái tôn thường làm có độ dốc nhỏ (mái xuôi) nên khoảng không dưới mái hoặc từ mái đến trần nhà chật hẹp; không khí ở đó không được thông thoáng càng gây nên sức hấp nóng từ mái xuống, nhất là tôn vốn có độ giữ nhiệt cao. Để khắc phục, có nhiều biện pháp tạo được sự thông thoáng cho phần dưới mái này:
Trước nhất, cần xây mái có độ dốc lớn, tạo khoảng không dưới mái rộng để gió có thể đối lưu tự nhiên hơn. Bên cạnh đó, về các phía vách quanh khu vực dưới mái đều có thể làm các “lỗ”, lam thông gió để thoát hơi nóng, trao đổi không khí với bên ngoài. Để khỏi đơn điệu, những điểm thông gió này có thể tạo thành các cửa; ngoài tác dụng làm thoáng khí lấy sáng còn thiết kế trang trí chẳng hạn như cửa tò vò, khung lá sách lật, diềm quanh cửa cách điệu bằng đá … trông khá lạ.
Thêm vào việc giải nhiệt cho căn nhà, có thể sử dụng những tấm sợi thuỷ tinh, tấm móp hay tấm polynum (chứa các túi khí nhỏ, bên trên tráng một lớp nhôm sáng lợp dưới mái để tạo sự cách nhiệt. Hoặc có thể trải bít kín một trong những tấm đó trên trần nhà, phòng. Giải pháp này có thể giảm được 90% nhiệt lượng hấp thu và truyền vào nhà.
Các loại quả cầu xoay thông gió gắn trên mái cũng có tác dụng tốt để thông khí, giải tỏa sức nóng hầm vây bủa trong không gian dươí mái.
Với mái ngói, tuy ít hấp thụ nhiệt hơn mái tôn hay mái bằng đúc BT và mái ngói thường lợp có độ dốc từ 300 trở lên nên có khoảng thông gió tốt hơn nhưng các biện pháp giải nhiệt trên cũng rất hiệu quả khi sử dụng cho mái ngói tạo sự thoáng mát hiệu dụng cho căn nhà. Một khi mái dã có độ dốc, nên tận dụng hường có độ chênh lệch về ngày và đêm, hướng đông tây để thiết kế cửa thông hơi, trao đổi với không khí tự nhiên.
Nhà mái bằng đúc bê tông:
Có nhiều giải pháp chống nóng cho mái BT: lát gạch sáng có mặt nhám hay tráng sỏi trắng hoặc sơn trắng để tăng khả năng phản xạ nhiệt. Có thể làm tầng không khí thông lưu bằng việc tạo trần treo và các lỗ thông hơi đặt ngoài tường nhà; muốn đạt hiệu quả tốt, tạo tầng không khí llưu chuyển này cần có độ dày (cao) đúng quy chuyển. Cách khác, có thể làm thêm một lớp BT đúc sẵn từng tấm có lỗ hổng, lắp tràn trên mái có khoảng cách với mái đúc bằng khoảng 10 – 20cm; chính khoảng cách này sẽ tạo sự thông thoáng và tạo nên những đường thoát nước. Hoặc dùng các loại gạch nung chống nóng hourdis có nhiều ô trống trên từng viên gạch để lợp trên sàn BT mái.
Làm vườn, nuôi trồng thảm cỏ hay xây bể cạn, trên mái bằng là giải pháp cách nhiệt khá hiệu quả. Nó vừa phản xạ bức nhiệt, “giải nhiệt” cho mặt trên cùng căn nhà, vừa tạo được không gian xanh thẩm mỹ để thư giãn mỗi buổi sáng hay lúc về chiều. Có thể kết hợp nuôi dưỡng cácloại cây cỏ được sắp xếp tùy thíc, dàn đều trên mái với những mảng trải sỏi, mảng làm bê nước cạn nuôi cá hay tạo hòn non bộ … ở bình diện đó, tất cả đều cách được nhiệt truyền xuống tầng dưới nhà. Việc thi công “sân thư giãn” này đòi hỏi hạng mục chống thấm phải được quan tâm đúng mức và đúng kỹ thuât để tránh tình trạng nứt, thấm dột và gây lún nhà.
